Kalymnos en zijn sponzen
#1
Toen we in juni op Kalymnos verbleven was dat natuurlijk DE mogelijkheid om even iets meer te gaan vernemen over de befaamde sponzen. Tenslotte staat Kalymnos te boek als "het sponzeneiland".

Eerst trokken we naar 'NAUTILOS" in Pothia waar sponzen bewerkt en verkocht worden. Ligt aan de rand van de stad en wordt niet gefrequenteerd door de gidsen die met hele groepen aankomen vanuit Kos en naar de "sponsensupermarkten" gaan. Van een hele vriendelijke mevrouw kregen we een hele uitleg over de verschillende soorten sponzen. Ook over de verschillende kleuren die ze hebben naargelang de soort of de diepte waarop ze leven. Want sponzen zijn in feite levende wezens die op de bodem van de zee toeven/groeien.  En duiken naar sponzen is niet zonder gevaar. Zeker in het verre verleden toen dat gebeurde zonder duikuitrusting. Uit onderzoek blijkt dat, alleen al tussen 1886 en 1910, zowat 10.000 Kalymniotische mannen tijdens het duiken stierven.

[Afbeelding: t9bfi0.jpg]  [Afbeelding: 2q8n01u.jpg]


[Afbeelding: 2gui17a.jpg]

In Vlichadia in het museum met de vondsten van de duiker Stavros Valsamidis zijn tientallen soorten sponzen uitgestald.

[Afbeelding: kcbawy.jpg] [Afbeelding: 2zgi4r7.jpg]

Een heel aangename, en zeer leerrijke, ontmoeting was die met Nikolas in Palionisos. Hij was in zijn jeugd sponzenduiker, net als zijn vader die dit deed tot zijn 50-tigste. Hij was net sponzen aan het bewerken toen we daar kwamen. Die worden bijgeknipt met net eenzelfde schaar als die gebruikt werd vroeger om schapen te scheren. Na het knippen begon hij met een rieten stokje op de sponzen te slaan. Bleek dat dit was om de laatste restantjes vuil uit de sponzen te krijgen.
Het sponsduiken en de verwerking van sponzen waren tot in de jaren zestig van de 20e eeuw van groot belang voor de economie van Kalymnos. Maar die economische afhankelijkheid is de afgelopen tientallen jaren behoorlijk verminderd. Sterke concurrentie uit met name het Caribisch gebied, de opkomst van de synthetische spons en een ziekte die in 1987 en in 1999 uitbrak onder de sponzen van de Middellandse Zee, zorgden ervoor dat sponzen niet meer de belangrijkste bron van inkomsten waren voor de bewoners van Kalymnos. Er zijn nog wel steeds enkele sponsfabrieken te vinden op Kalymnos, waar sponzen schoongemaakt en bewerkt worden. Door de verarmde oogstgebieden rond Kalymnos duiken de huidige sponzenvissers vandaag de dag voornamelijk rond Cyprus en langs de kusten van Noord-Afrika. Op het hoogtepunt van de sponzenvisserij had Kalymnos een vloot van wel 350 schepen met minimaal twaalf duikers aan boord.
Tegenwoordig liggen in de winkels waarschijnlijk meer sponzen uit Florida en het Caraïbisch gebied dan uit de Middellandse Zee. In Florida werd de sponzenindustrie zelfs opgericht door uitgeweken Grieken in het plaatsje Tarpon Springs. 

[Afbeelding: 35i4wnd.jpg]

Alhoewel het duiken naar sponzen nu niet meer in Kalymnos beoefend wordt, zijn er wel nog plaatsen waar ze bewerkt (en verkocht) worden.  

[Afbeelding: 2hro76x.jpg]  [Afbeelding: 17cpw1.jpg]

De meeste boten die gebruikt werden in het verleden voor het sponzenduiken waren "achtarmas" of "michanokaiko". Een replica van een "achtarmas" werd op 9 augustus laatstleden gedoopt en te water gelaten in Kalymnos.
De " GEORGE TRIPOLITIS ", gebouwd in Kalymnos op de scheepswerf van de familie Saroukou is een exacte kopie van een vaartuig gebouwd in 1938. Dit vaartuig werd gebruikt tot 1980

[Afbeelding: akinpi.jpg]

Een interessant boek is The Sea and the Stone, geschreven door het Australisch echtpaar Charmian Clift en George Johnston, waarin de sponzenvisserij op Kalymnos centraal staat. Het echtpaar verbleef op het eiland in 1954-1955 en schreef er deze roman.

[Afbeelding: 2hygtxx.jpg]
Patrick's signatuur
Forummededeling: De links en/of foto's in dit bericht zijn alleen zichtbaar voor leden van dit forum.
Ben je (nog) geen lid registreer je dan eerst en word lid. Ben je al lid meld je dan aan.




Quote
#2
Mooi en interessant om te lezen Patrick. Ik heb me zelf ooit ook in de 'sponzenoogst' verdiept nadat we op het eilandje Symi uitgebreid waren geïnformeerd hoe één en ander in z'n werk ging en soms nog steeds gaat. Ongelofelijk welke inspanningen met gevaar voor eigen leven werden gedaan om de sponzen letterlijk boven water te halen. We hebben toen twee sponzen ter aandenken aan Symi meegenomen maar denk maar niet dat ik die ergens voor gebruik hoor! Véél te jammer om te gebruiken...........
Quote
#3
(19 August 2015, 19:34)Ger schreef:
Forummededeling: De links en/of foto's in dit bericht zijn alleen zichtbaar voor leden van dit forum.
Ben je (nog) geen lid registreer je dan eerst en word lid. Ben je al lid meld je dan aan.




Mooi en interessant om te lezen Patrick. Ik heb me zelf ooit ook in de 'sponzenoogst' verdiept nadat we op het eilandje Symi uitgebreid waren geïnformeerd hoe één en ander in z'n werk ging en soms nog steeds gaat. Ongelofelijk welke inspanningen met gevaar voor eigen leven werden gedaan om de sponzen letterlijk boven water te halen. We hebben toen twee sponzen ter aandenken aan Symi meegenomen maar denk maar niet dat ik die ergens voor gebruik hoor! Véél te jammer om te gebruiken...........

Big Grin Big Grin  hebben er van Kalymnos ook mee.... en gebruiken ze ook niet. Tenzij als decoratie.
Patrick's signatuur
Forummededeling: De links en/of foto's in dit bericht zijn alleen zichtbaar voor leden van dit forum.
Ben je (nog) geen lid registreer je dan eerst en word lid. Ben je al lid meld je dan aan.




Quote
#4
Dit zeer interessante boek is er ook in het Nederlands, met de titel 'Vissers van Kalymnos'; momenteel niet verkrijgbaar helaas.  
Forummededeling: De links en/of foto's in dit bericht zijn alleen zichtbaar voor leden van dit forum.
Ben je (nog) geen lid registreer je dan eerst en word lid. Ben je al lid meld je dan aan.




Quote
#5
Is het wel verstandig om die te kopen? Als ze steeds zeldzamer worden?
Quote
#6
Foto's vanop dat andere sponzeneiland, Symi:


[Afbeelding: egxoxl.jpg]

[Afbeelding: 24grfro.jpg]
JohanV's signatuur Many people walk in and out our lives, but only true friends leave footprints.

[Afbeelding: footsteps.png]
Quote
#7
(19 August 2015, 22:57)arjanw schreef:
Forummededeling: De links en/of foto's in dit bericht zijn alleen zichtbaar voor leden van dit forum.
Ben je (nog) geen lid registreer je dan eerst en word lid. Ben je al lid meld je dan aan.




Is het wel verstandig om die te kopen? Als ze steeds zeldzamer worden?

Zoals ik al schreef, tegenwoordig liggen in de winkels waarschijnlijk meer sponzen uit Florida en het Caraïbisch gebied dan uit de Middellandse Zee. En daar zijn ze nog niet zo zeldzaam.
Een beetje naïviteit mag toch in deze: de spons zien liggen thuis en denken dat ze uit Kalymnos komt.  Wink
Patrick's signatuur
Forummededeling: De links en/of foto's in dit bericht zijn alleen zichtbaar voor leden van dit forum.
Ben je (nog) geen lid registreer je dan eerst en word lid. Ben je al lid meld je dan aan.




Quote
#8
Ze vertellen je wel alsof ze uit de griekse zee komen. In Chania worden ze zelfs vanaf een tot winkel omgebouwde vissersboot verkocht, alsof ze zojuist opgevist zijn.
Quote
#9
Van Google streetview: vers uit zee
[Afbeelding: 1zwc2kg.jpg]
Quote
#10
Leuk stukje Patrick. Ik heb een jaar of misschien ook langer treug een nederlandse documantaire gezien die ook over de sponzen van Kalymnos ging. Begon met een natuurspons kopen in Nederland in een hip natuur winkeltje voor een hoge prijs en dan terug te zoeken waar de spons vandaan kwam, en zo kwamen ze dan op Kalymnos waar ze beteuterd keken toen ze hoorden welke prijs er betaald werd voor de spons. Ben de naam van het programma nog even kwijt.
Quote
#11
Dat was "Keuringsdienst van Waarde".

Je kan de aflevering nog terugkijken (was uit 2013):

Forummededeling: De links en/of foto's in dit bericht zijn alleen zichtbaar voor leden van dit forum.
Ben je (nog) geen lid registreer je dan eerst en word lid. Ben je al lid meld je dan aan.




JohanV's signatuur Many people walk in and out our lives, but only true friends leave footprints.

[Afbeelding: footsteps.png]
Quote
#12
Prachtige opnames op Kalymnos, boven en onder water, zo zie je toch weer hoeveel de tussenhandel en de winkel eraan verdient en wat de sponzen duiker met gevaar voor eigen leven er aan over houd, maar ja dat is met alles zo.
Arthur's signatuur Health is not valued till sickness comes.
Quote
#13
@Johan, ja dat is m, efgaristo poli!
Quote
#14
(20 August 2015, 13:53)JohanV schreef:
Forummededeling: De links en/of foto's in dit bericht zijn alleen zichtbaar voor leden van dit forum.
Ben je (nog) geen lid registreer je dan eerst en word lid. Ben je al lid meld je dan aan.




Dat was "Keuringsdienst van Waarde".

Je kan de aflevering nog terugkijken (was uit 2013):

Forummededeling: De links en/of foto's in dit bericht zijn alleen zichtbaar voor leden van dit forum.
Ben je (nog) geen lid registreer je dan eerst en word lid. Ben je al lid meld je dan aan.





Bedankt. Leuk om dit eens te zien.
Patrick's signatuur
Forummededeling: De links en/of foto's in dit bericht zijn alleen zichtbaar voor leden van dit forum.
Ben je (nog) geen lid registreer je dan eerst en word lid. Ben je al lid meld je dan aan.




Quote


Lijst met mogelijk verwante discussies
Discussie Auteur Reacties Weergaven Laatste bericht
  Nissos Kalymnos op de rotsen bij Telendos chris 3 1.670 03 December 2022, 23:09
Laatste bericht: Patrick
  Agathonissi , Lipsi en Kalymnos weekjeweg 5 4.918 28 January 2018, 12:05
Laatste bericht: Patrick
  KALYMNOS metaxa 3 7.592 11 September 2013, 13:15
Laatste bericht: rooszwaan

Ga naar forum:


Gebruikers die deze discussie lezen: 1 gast(en)