Relatie Griekenland Turkije

[Patrick]

Een kennis beweerde dat Griekenland zich meer mijlen territoriale wateren toe eigende dan waar het werkelijk recht op heeft.
Weet iemand hier iets van?

Het feit dat het Grieks grondgebied zo dicht bij de Turkse kust komt is een gevolg van de verdragen van Lausanne (1923) en Parijs (1947) waarin o.a. de "territoriale rechten" vastgelegd werden. Het Verdrag van Lausanne vloeit voor uit de perikelen met de uittocht van 1.300.000 Grieken uit Smyrna en 400.000 moslims die terug naar Turkije gingen. In 1923 werd ervoor gekozen om naar het verleden te kijken om te bepalen wie wat kreeg. En het gevolg was dat een groot aantal eilanden dicht bij de Turkse kust Grieks grondgebied waren gezien zij al in de Oudheid bij Griekenland hoorden (Lesbos, Chios, Samos, enz.) 

In september 1936 werd bij wet de territoriale zone van de Griekse wateren uitgebreid tot 6 nautische mijlen. Dat betekent dat 43,5 % van de Egeïsche Zee "Griekse wateren" zijn en slechts 7,5 % Turkse territoriale zone. Indien (zoals bij andere landen met een zeegrens) de grens van de territoriale wateren op 12 mijlen zou gebracht worden, zou 71% "Griekse water " worden. Dat zou ook betekenen dat slechts 19% van de Egeïsche Zee nog "vrij water" zou zijn. Indien echter zowel Griekenland als Turkije ook hun recht op de Exclusieve Economische Zone zouden uitoefenen (en dat kan gaan tot 200 mijl waarbij alle bodemschatten zoals bijvoorbeeld olie, gas, mineralen,... in wezen eigendom zijn van het land in wiens EEZ ze aangetroffen worden) zou dat betekenen dat het resterende stuk "vrij water" onder Grieks beheer zou vallen. 
En dat houdt natuurlijk complicaties in voor de vrije doorgang van de scheepvaart zoals voorzien in de Conventie van Montego Bay. Daarin wordt o.a. voorzien dat schepen van eender welk land het recht hebben op een vrije doorgang, ook in de territoriale wateren van een land. Dit recht bevat evenwel restricties voor militaire vaartuigen. Duikboten bijvoorbeeld zijn er aan gebonden om binnen territoriale wateren aan de oppervlakte te varen. En voor alle militaire vaartuigen geldt dat ze binnen de territoriale wateren gebonden zijn aan de regulaties opgelegd door het land wiens territoriale wateren ze doorvaren.
 
Indien bijvoorbeeld Griekenland zijn territoriale wateren zou uitbreiden to 12 mijl, betekent dat dat Turkse militaire schepen, in elk ander deel van de Egeïsche Zee dat buiten de Turkse territoriale water valt, zich zouden dienen te houden aan directieven van de Griekse overheid. M.a.w. De Griekse overheid zou bijvoorbeeld kunnen bepalen wààr of welke route Turkse militaire vaartuigen dienen te varen of kunnen varen.

Het hoeft geen betoog dat de Turken daar niet echt voorstander van zijn. In de zeventiger jaren leidde dat bijvoorbeeld ook tot spanningen tussen Turkije en Griekenland toen Turkije zones toewees aan hun eigen Staats oliemaatschappij om naar olie/gas te gaan zoeken. (Deze zones lagen tussen de eilanden Lesbos, Limnos en Skyros). Uiteraard was er heftig protest van Griekenland en die kregen het gelijk aan hun kant door een uitspraak van het Internationaal Gerechtshof. Een uitspraak die door Turkije nooit (ook nu nog niet) aanvaard is. Turkije is trouwens één van de weinige landen in de wereld die de Conventie van Montego Bay niet ondertekend heeft. Betreffende de territoriale wateren staat in die Conventie ook een artikel in dat bepaalt dat een eiland het recht heeft om zijn wetgeving toe te passen op hun Continentaal Plat én dat het Continentaal Plat tussen 2 landen dient bepaald volgens een mediaanlijn. Dat betekent dat bijvoorbeeld elk eiland in de Egeïsche Zee, maar ook Turkije een eigen Continentaal Plat heeft en dat de grens met Turkije in deze dient vastgesteld op basis van de mediaanlijn. In principe komt het hierop neer dat de grens tussen Turkije en bijvoorbeeld Lesbos ligt op de helft van de afstand tussen de Turkse kust en Lesbos.

Het blijft echter een feit dat Turkije (nog) altijd betwistingen heeft omtrent de territoriale grenzen, maar doordat zij o.a. de Conventie van Montego Bay niet willen ondertekenen hebben, zij bij ieder dispuut het juridisch onderspit delven.


Hopelijk geeft dit een beetje inzicht en uitleg bij de disputen over het territoriaal gebied. En projecteren naar het luchtruim is vrij simpel: gewoon de grens van de territoriale wateren loodrecht omhoog.