(29 July 2022, 13:00)JohanV schreef:
Forummededeling: De links en/of foto's in dit bericht zijn alleen zichtbaar voor leden van dit forum.
Ben je (nog) geen lid
registreer je dan eerst en word lid. Ben je al lid
meld je dan aan.
Misschien dat iemand met een abonnement er een pdf van kan maken?
Met wat knippen en plakken.
Het mooiste en meest
gefotografeerde strand van Griekenland
is ‘Navagio Beach’ op het eiland
Zakynthos. Navagio is Grieks voor
scheepswrak. Op het strand ligt het wrak
van de Panagiotis, een smokkelschip
dat in oktober 1980 terecht kwam in een
storm en net niet te pletter sloeg op de
rotsen. Hoe dat kwam? “Er zijn zoveel
verhalen... maar alleen ik weet wat er
die nacht is gebeurd”, zegt Kiriakos
Varvatakos (73), bijgenaamd ‘de Griek
uit Ekeren’.
“Het was niet mijn eerste reis met een
schip vol smokkelwaar”, begint Kiriakos
Varvatakos zijn verhaal. We zitten in zijn stamcafé De Trol in Ekeren-centrum.
Thuis is het wat te druk met alle
(klein)kinderen. Kiriakos heeft acht
kinderen: vijf in Antwerpen, één in
Finland, één in Portugal en één in Japan.
Kiriakos spreekt Engels met tussendoor
enkele woordjes Nederlands zoals
‘krapuul’, ‘boeikes’, ‘imbeciel’ of ‘naft’. Dat
weinige Nederlands heeft hij geleerd
tijdens zijn vijf jaar opsluiting in de
gevangenis van Beveren. Daarover straks “Na een lange carrière als dekofficier
voor een rederij uit Taiwan kom ik begin
1980 terug in Griekenland aan. Mijn broer
heeft een job voor mij. Een Aziatische
vriend van hem zoekt bemanning voor
zijn cargoschip om 5.000 pakken, zijnde
250.000 sloefen, sigaretten te smokkelen
vanuit Turkije naar Napels. Ik monster
aan als kapitein en zou 17 dollar per pak
verdienen. Tijdens de overtocht navigeer
ik als een piraat tussen de internationale
wateren en het Italiaanse kustgebied om
uit het zicht van Italiaanse
politiediensten te blijven.”
De smokkeloperatie mislukt. De
kustwacht onderschept het schip op zo’n
90 mijl van Palermo en neemt honderd
pakken sigaretten in beslag. De rest
vinden ze niet. Kiriakos moet 7 maanden
in een Italiaanse cel blijven.
Maffia
Kiriakos: “De Italiaanse maffia geeft
enkele Grieken geld voor een nieuwe
boot, het cargoship Panagiotis. Eigenaar
Charalambos Kompothekras rekruteert
mij als kapitein met nog zes Griekse
bemanningsleden. Net voor wij van heteiland Kefalonia willen uitvaren, komen
er twee Italianen met een grote koffer
aan boord: Angelo Tornatore en Roberto
Piras. Zij moeten het smokkelwaar
begeleiden tot bij de maffia in Napels. Ik
vertrouwde hen niet. Ik mocht hun koffer
ook niet checken. Zat er drugs in? Daar
wilde ik niets mee te maken hebben.”
De Panagiotis zet koers richting Tunesië.
Een eind verwijderd van de kust komt het
schip “San Giorgio” langszij en laadt
2.000 pakken sigaretten over op de
Panagiotis. Alles verloopt volgens plan.
Kiriakos zet behoedzaam koers richting
Italië. Een speedboot vanuit Italië zou de
smokkelsigaretten op volle zee komen
oppikken.
Eigenaar Kompothekras roept na enkele
dagen kapitein Varvatakos op. De
Panagiotis mag niet doorvaren en moet
terugkeren naar Griekenland. “Ik begreep
niet wat er aan de hand was”, aldus
Kiriakos. “Wilde Kompothekras de
sigaretten stelen van de Italianen omdat
zij niet het afgesproken bedrag betaald
hadden? Kompothekras stuurt een schip
naar ons maar ik ruik onraad. Mijn
bemanning is nog niet betaald en wij
zitten met die twee Italianen aan boord.
Straks krijgen wij de schuld dat het
smokkelwaar verdwenen was. Daar zou
de maffia niet mee lachen. Ik dreig
Kompothekras af: ‘Als mijn bemanning
niet betaald wordt, komt er niemand aan
de cargo. Niet jij, niet de Italianen, maar
alleen de politie.’”
Op het schip zelf eisen de twee Italianen
dat de Panagiotis zo snel mogelijk zijn
koers richting Italië hervat. Kapitein
Varvatakos zat tussen twee vuren. Hij
probeerde tijd te winnen. Drie dagen lang
bleef hij rondjes varen rond de eilanden
Zakynthos en Kefalonia. De Italianen aan
boord worden zenuwachtig.
Kiriakos: “Ik heb mijn pistool getrokken
en de Italianen Roberto en Angelo in de
boeikes geslagen. Paniek was niet nodig,
ik zou hen niet neerschieten maar ik sluit
hen wel op in een cabine. De Italianen
zijn razend: ‘We gonna kill you.’ Ik
antwoordde: ‘Alleen justitie kan mij iets
maken, jullie Italianen zijn... (denkt even
na) Hoe zeg je dat in het Vlaams? You
Italians are krapuul!’”
Scheepseigenaar Kompothekras stuurt
een onderhandelaar naar de Camorra in
Italië. De reden is nooit helemaal
duidelijk geworden. Wilde Kompothekras
de Camorra afpersen en meer geld voor
de smokkeloperatie vragen? Dat beweert
Georgios Antonatos, een Griekse
maritieme deskundige die in 2020 het
gerechtelijke dossier over de ramp met
de Panagiotis inkeek en erover
publiceerde op de nieuwssite Zougla.
Motor gesaboteerd
Volgens Kiriakos Varvatakos wilde
eigenaar Kompothekras de lading
smokkelsigaretten stelen van deItalianen. Hij krijgt opnieuw het bevel
om richting zee te varen waar een ander
schip van Kompothekras de
smokkelsigaretten zal oppikken. Zover
komt het niet want de Panagiotis krijgt
met motorpech te maken.
Kiriakos: “Onze machinist was
omgekocht door de Italianen. Hij had de
motor gesaboteerd door een granaat in
de machinekamer te gooien. Ik heb hem
willen neerschieten maar mijn wapen
haperde. Dan heb ik hem maar met mijn
pistool op zijn kop geklopt. Voor een
kapitein is een schip als zijn eigen kind.
Wie aan mijn kinderen komt, maak ik af.”
Het is ondertussen 1 oktober. De
Panagiotis is al 18 dagen op zee. De
toestand aan boord verslechtert
zienderogen. De herstelde motor valt
geregeld uit, de brandstof geraakt op en
er wordt zwaar weer voorspeld. Kapitein
Kiriakos wordt ‘s nachts wakker van een
oorverdovende knal uit de
machinekamer. De motor heeft het
definitief begeven. Het schip is nog
nauwelijks te besturen. De wind is tot 8 à
9 Beaufort toegenomen. De woeste zee
stuwt de Panagiotis in het donker
richting het eiland Zakynthos. Het schip
botst een eerste keer tegen de rotsen. De
bemanning panikeert: “Kapitein, we gaan
allemaal sterven.”
Kiriakos: “Eén bemanningslid is zo
wanhopig dat hij in de donkere golven wil
duiken. Ik grijp hem nog net vast en
vertel de crew om benedendeks
beschutting te zoeken. Recht voor ons
had ik in de duisternis een wit licht
gezien. Dat moest de torenverlichting
van een kerk bovenop de klif zijn. In
Griekenland waren kerktorens toen altijd
verlicht. Dat was mijn redding. Ik stuurde
het schip recht naar het licht tot wevastliepen op het strand. De bemanning
ging van boord en pakte twee
rubberboten mee. Wij hielden ons schuil
op het strand tot de storm een dag later
afnam. Dan zijn we met onze bootjes tot
aan een rots gevaren en ben ik met een
touw langs de klif omhoog geklommen.
Vervolgens heb ik de bemanningsleden
één voor één naar boven getrokken.”
De bewoners van Zakynthos vangen de
bemanning op. Varvatakos verwittigt de
politie over de schipbreuk en over de
lading gesmokkelde sigaretten. Volgens
het onderzoek van maritiem deskundige
Georgios Antonatos, worden er slechts
280 pakken teruggevonden. De lokale
vissers pikken de dagen nadien
honderden pakken sigaretten op die in de
zee ronddobberen.
Varvatakos: “Ik heb geen klacht
ingediend tegen die vissers. De cargo
was niet meer aan boord, dus er was niet
echt sprake van diefstal. De politie heeft
mij meegenomen en 9 maanden
opgesloten omdat ik met valsedocumenten had aangemonsterd. Ik had
geen certificaat om als kapitein het bevel
te voeren over zo'n groot schip als de
Panagiotis.”
Uiteindelijk zal niemand veroordeeld
worden voor de smokkeloperatie. Ook de
lokale vissers die de sigaretten uit de zee
hebben geplukt gaan vrijuit. Bij zijn
vrijlating uit de gevangenis zit de
Italiaanse maffia Varvatakos op te
wachten in een restaurant in Pireaus. De
kapitein kiest voor de aanval en stapt op
de Italianen af. “’Als ik mijn zonnebril
afzet, dan staat er tien man in dit
restaurant recht om jullie van kant te
maken”, zegt Varvatakos tegen zijn
Italiaanse tafelgasten. “Denk dus goed
na voor je ook maar iets onderneemt. Ik
kom uit de beroemde streek Sparta waar
wij destijds de Turken hebben verjaagd.
Wij hebben van niemand schrik.’ (lacht)
Die Italianen hadden plots geen honger
meer en zijn vlug vertrokken uit het
restaurant.”
Jarenlang bakkeleien de autoriteiten met
de scheepseigenaar Kompothekras over
de opruiming van de Panagiotis. Het
wrak roest weg op het strand.
Touroperators pikken het verhaal op over
de Grieks-Italiaanse sigarettenmaffia en
organiseren dagcruises naar het
scheepswrak. Het strand ‘Agios
Georgios’, voor toeristen omgedoopt tot
‘Navagio Beach’, is enkel over water
bereikbaar. De baai wordt herhaaldelijk
verkozen tot ‘mooiste strand van
Griekenland’.
In 2017 ontstaat commotie wanneer
Griekse zakenmannen beweren de
oorspronkelijke eigenaars van de
Panagiotis te zijn. Zij eisen het
scheepswrak op. Het bestuur van eiland
Zakynthos haalt alles uit de kast om zijn
toeristische attractie te beschermen.
“Elke dag verschijnen 500 tot 1.000 foto’s
van Navagio Beach op sociale media”,
laat een politicus optekenen in een
interview. Kranten doen een oproep omhet scheepswrak Panagiotis te laten
opnemen in het Unesco-erfgoed. De
rechtbank wijst de eis van de
zakenmannen af.
Kiriakos Varvatakos zal na de zomer
voor het eerst in 42 jaar terugkeren naar
zijn schip op Navagio Beach in
Zakynthos. Zal er iemand de
kapiten/piraat nog herkennen? “Nee,
daarvoor woon ik al veel te lang in
Antwerpen”, aldus de kapitein. “Tot mijn
veroordeling in een drugszaak in 2010
was ik nog een echte Spartaan, knap en
fysiek sterk. Ik heb vijf jaar opgesloten
gezeten in de gevangenis van Beveren.
De politie hield mij voor een kopstuk van
een drugsbende omdat ik een
Columbiaanse vriendin kende en nogal
wat zwart geld had. De speurders
verwarden mij met een andere Griek uit
Antwerpen die naderhand wel voor
ontvoering en drugssmokkel is gepakt.”